Kış lastiği hakkında bilmeniz gereken her şey

Yolcu ve eşya taşımalarında kullanılan araçların kış lastiği kullanma zorunluluğu 1 Aralık’ta başlıyor. Binek araçlarda ise kış lastiği zorunluluğunu hava şartları belirliyor. Geçtiğimiz yıl hava şartlarının ağır olması nedeniyle Emniyet Müdürlüğü bir genelge yayımlamış, kış lastiği 54 ilde otomobiller için de zorunlu hale gelmişti. Bu yıl otomobiller için zorunluluk henüz belli olmasa da, lastik firmaları kış lastiğinin önemine dikkat çekiyor. İşte firmalardan kış lastiği hakkında hayat kurtaran bilgiler…

BRIDGESTONE Kısa fren mesafesi ve güvenlik! Karlı zeminde, yaz lastikleriyle 50 km/s hızla giden bir aracın fren mesafesi 44 metre iken, kış lastikleriyle bu mesafe 36 metreye kadar düşmektedir. Ortalama bir araç boyunun 4,5 metre olduğunu düşünürsek, bu neredeyse 2 otomobil boyuna denk gelmektedir.

Kıș lastiklerini standart lastiklerden farklı kılan nedir? Özel karıșımı sayesinde kıș șartlarında yumușaklığını ve tutunma özelliğini korur. Özel deseni sayesinde karlı zeminde ilave çekiș sağlar. Bileșimindeki yüksek silika oranı sayesinde ıslak zeminde yol tutușu fazladır.

Kıș lastikleri bir sabah kar yağınca aklımıza gelmesin! Hava sıcaklığı 7°C’nin altına düștüğünde, yaz lastiklerinde kullanılan karıșımlar sertleșerek tutunma özelliklerini kaybederler. Bu durum güvenliğimizi tehdit ettiğinden, kıș lastiklerini sadece kar yağdığında değil, hava sıcaklığı 7°C’nin altına düștüğü andan itibaren kullanmamız gerekmektedir.

Sadece tek aksa 2 kıș lastiği takmak yeterli midir? Yaz ve kıș lastiklerinin tutunma performansı birbirinden farklı olduğundan, aynı anda kullanılmaları sürüș kontrolü açısından önerilmemektedir. Lastiklerin ikisinin yaz lastiği olduğu bir araçta fren anında aracın kontrolü zorlașır.

4x4 araçlarda kıș lastiği kullanılmasına gerek var mıdır? 4x4’ler çekiș güçlerinden dolayı kalkıșta daha iyi performans gösterseler de, durma anında ya da buzlu yüzeyde dönüșlerde diğer tüm araçlar kadar kıș lastiğine ihtiyaç duyulur.

Tüm kıș lastikleri aynı mıdır? Kıș lastiği tercihi aracın kullanıldığı bölgenin iklimsel özellikleri ve yol șartlarına göre değișiklik gösterebilir. Bununla birlikte kış lastiklerini birbirlerinden asıl farklı kılan, yapısal özellikleri altında yatan teknolojik birikimdir.

CONTINENTAL Bunları unutmayın! Yaz lastiklerinin yere temas eden yüzeyi +7 dereceden itibaren sertleşir. Bu nedenle ıslak ve soğuk yolda yeterli kavrama sağlamaz. Kış lastikleri ise yapılarındaki doğal kauçuk ve silica karışımı sayesinde düşük ısılarda daha yüksek randıman verir. Kışın yaz lastikleri ile fren mesafesi uzar, virajda araç merkezkaç kuvvetinin etkisi ile daha fazla dışarıya doğru savrulur, araçlarda önden veya arkadan kaymalar artar. Bu nedenle kış lastiği kullanılması sürücü ve sürüş güvenliği açısından büyük önem gösterir. Karla kaplı bir zeminde 50 km/h süratte standart lastik ile fren mesafesi 43 m iken kış lastiği ile bu mesafe 35 m’ye düşmektedir. Aradaki 8 metrelik fark ciddi kazaların önlenmesi anlamına gelmektedir. Kış lastiklerinin blok desenlerinin üzerinde bulunan derin yivler, lastiğin adeta yere yapışmasını sağlayarak ekstra bir tutunma sağlamaktadır. Kış sezonunda her zaman 4 lastiğiniz de kış lastiği olmalıdır. Kış lastikleri ekim ile nisan ayları arasında kullanılabilir. Kış lastiği adı gibi kışın kullanılan lastiktir, yani sadece kar lastiği değildir. Bu yüzden araca takılması için karın yağmasını beklememek gerekir. Kış lastiklerinin üstün tutunma ve kavrama özellikleri, sadece karda veya buzda değil, ısının +7 dereceye düştüğü tüm hava ve yol şartlarında gereklidir.

GOODYEAR

Neden kış lastikleri? Bazı Avrupa ülkelerinde sürücülerin kış lastikleri takması zorunludur. Kış ayları hafif geçse bile, soğuk havalar için özel olarak tasarlanan bir lastik kullanmanız soğuk günlerde ek çekiş ve kontrol sağlayabilir. 7 °C'nin altındaki sıcaklıklarda daha güvenli sürüş: Sıcaklıkların düşüşüyle birlikte kış lastiğinizin performansı yükselir. Goodyear kış lastikleri, soğuk yollarda otomobilinizi kontrol etmenizi kolaylaştıran özel yüksek silika bileşeninden üretilir ve otomobilinizi soğuk yollarda daha kolay kontrol etmenizi sağlayarak, bir yaz lastiği veya dört mevsim lastiğine kıyasla daha iyi çalıştırma, durdurma ve dönüş imkanı sunar. Soğukta ve buzla kaplı yollarda güçlü çekiş: Kış lastikleri, geniş sırt bloklarına sahiptir ve lastiklerin sırt kısmında kış yollarını kavramak ve biriken karı boşaltmak için lastiğe ek çekiş sağlayan, “kılcal kanalar” olarak adlandırılan ek yarıklar bulunur. Bazı kış lastikleri, kış boyu sert buzların olduğu bölgelerde önemli olan ekstra güçlü kavrama için çivilidir.

Bağımsız lastik testlerini okuyun AB lastik etiketi, kar ve buzda çekiş gücü gibi kış performansı özelliklerini değerlendirmez. Bu nedenle bu konuda başka kaynaklara bakmak önemlidir. Lastik bayinizin yanı sıra, bağımsız lastik testleri iyi bir bilgi kaynağıdır.

Her zaman tam bir set satın alın Farklı lastikleri bir arada kullanmak, özellikle de farklı sırt desenine ve performans özelliklerine sahip lastikleri bir arada kullanmak, aracınızın yol tutuşunu etkileyebilir. Yolu kavrama şekillerindeki farklılıklardan dolayı kış lastikleri ve yaz lastiklerini karıştırmak kaygan koşulları daha tehlikeli hale getirebilir.

Sezon dışı saklamayı ayarlayın Doğru şekilde bakıldığında kış lastikleriniz, yaz lastikleriniz kadar uzun ömürlü olur. Lastikleri özel torbaları içinde yana yatırarak saklamalısınız (asla sırt tarafını aşağı getirmeyin). Yaşadığınız veya çalıştığınız yerde yeterli alan yoksa, bayinize saklama seçeneklerini sorun.

Güvenliği öncelik yapın Kış lastikleri normalde yaz lastiklerinden daha düşük bir hız endeksine sahiptir. Kış lastikleri için aracınızın tavsiye edilen hız değerini asla aşmamalısınız.

Yaşadığınız ülkedeki yasalara uyun Bazı Avrupa ülkelerinde yılın belirli bir tarihinden sonra kış lastikleri yasal bir zorunluluktur. Çivili lastikleri tercih ediyorsanız, yasalara göre bu lastiklerin ilkbaharda değiştirilmesi gerekebilir. Çivili lastiklere her yerde izin verilmez. İzin verilen yerlerde ise bazı kısıtlamalar geçerlidir.

Kış lastiklerinde aşınmayı kontrol edin Kış lastiklerinde lastik hava basıncı ve sırt derinliği düzenli olarak kontrol edilmelidir. Kış lastiklerinin zorunlu olduğu ülkelerde, yasalarda bir minimum lastik sırt derinliği belirtilir. Goodyear optimum performans için kış lastiklerinde minimum 4 mm sırt derinliği tavsiye edilir (yaz lastikleri için AB'de geçerli olan yasal minimum sınır 1,6 mm'dir).

LASSA Genel tavsiyeler - Lastiklerinizin havasını en az 15 günde bir kontrol edin. - Karlı ve buzlu yollarda lastiğinizin hava basıncını kesinlikle düşürmeyin. - Bozuk satıhlarda yüksek hız yapmayın. - Kışın diş derinliğinin 3 mm’den az olması çekişi olumsuz etkiler. - Lastiğinizi kaldırım kenarlarına ve sivri yüzeylere çarpmaktan kaçının. - Bijon somunlarının sıkılığını düzenli olarak kontrol edin. - Uzun yola çıkarken ve araç yüklüyken hava basıncını 2 PSI arttırın. - Supap kapaklarını kapalı tutun. - Diş derinliği 1.6 mm’ye düşen lastikleri mutlaka değiştirin. - Lastiğinizi parlatmak için petrol ürünleri içeren deterjan veya cilalar kullanmayın. - Araç üreticisi tarafından onaylanmış ebattaki lastik ve jantları kullanın.

Kış Kullanımı GÖRÜŞ: Bir sürücünün temizlik açısından en titiz olması gereken nokta görüş açısını en iyi seviyede tutmasına imkan sağlayacak cam ve aynalarıdır. Sürüş esnasında etrafınızı temiz bir camdan izlediğinizden emin olun. Güvenliğiniz için görüş mesafenizin iyi olması gerekmektedir. Yola çıkmadan, otomobilinizin camlarında birikmiş olan su birikintilerini ve karları mutlaka temizleyin.  HAZIRLIK: Yola çıkmadan önce hazırlık yapın. Emin olmanız gerekenler, aracınızın altında bulunan lastiğin kış lastiği olması, radyatördeki antifriz ve su karışımı ile akü kontrolleridir. Standart lastiklerinizi kışın zorlu hava şartlarında kullanmak, lastiklerinizin ömrünü azaltmak demektir. En doğrusu kasım ayında kış lastiklerinizi taktırmak, bir sonraki kış döneminde kullanmak üzere nisan ayında çıkartmak olacaktır. Aracınızın radyatöründeki antifriz ve su karışımının ideal ölçüsü her birinin eşit ölçüde olmasıdır. Bu karışımdaki ölçünün değişmesi, sıcak ve soğuk koşullarda aracın performansını olumsuz yönde etkileyecektir.  Aracınızdaki aküyü, üç yıldan fazla bir süredir kullanıyorsanız, kış başlamadan önce servis istasyonunuza uğrayıp kontrol ettirin.  YOLDA: Araç kullanırken hızlı manevra yapılması gerekebileceğini akıldan çıkartmamak ve hareketleri zorlaştırmayacak rahat giysiler giymek çok önemlidir. Motoru çalıştırdıktan sonra birkaç saniye beklemenin gerekli olduğu düşünülür oysaki motoru çalıştırdıktan sonra hemen harekete geçmek katalizatörü daha hızlı ısıtacağından daha çabuk devreye girmesini sağlar. Araç içerisinde oluşabilecek buhardan kurtulmak için havalandırmayı açıp ön cama vermeniz ve camlarınızı açarak hava sirkülasyonu yapmanız gerekmektedir.  SÜRÜŞ: Normal hava şartlarında gösterilen dikkatin daha fazlası gösterilmeli ve öndeki araçla aradaki takip mesafesinin mümkün olduğunca çok bırakılması gerekmektedir bu sayede fren yapılması gerektiğinde uzayacak fren mesafesinden sürücü olumsuz yönde etkilenmeyecektir. Yumuşak karda ise tam fren duruş mesafesini kısaltacaktır çünkü ön tekerlekler bir kürek işlevi görecek ve aracın önünde kar birikmesini sağlayacaktır.  RİSKLER: Buzlanma riski rüzgara açık olan yerlerde daha çok olacaktır bu yüzden ilerlemekte olduğunu zeminin altında buzdan bir kütle olabileceğini akıldan çıkartmamak gerekiyor. Buzlanmanın olabileceği düşünülerek virajlarda hızın düşürülmesi ve direksiyonun mümkün olduğunca yavaş çevrilmesi gerekmektedir. Yokuşlara hızlı girilmesi ve aracın hareket enerjisinden faydalanmaya çalışılmalıdır.

Kış lastiklerinin avantajları Normal lastiklere göre farklı sırt desen tasarımı ve sırt karışımı ile hazırlanan kış lastikleri özellikle sıfırın altındaki hava sıcaklıklarında bile yumuşak ve dayanıklılığını koruyacak bir yapıya sahiptir.  Karlı ve buzlu zeminlerde lastiğin, yola tutunmasının ve çekiş yeteneğinin standart lastiklere göre daha iyi olması için, sırt desen tasarımı ince lameli ve geniş bloklu olarak tasarlanmıştır.  Kış lastiklerinde bulunan kış şartları için tasarlanmış özel omuz profili ıslak ve karlı zeminlerde yüksek yol tutuş elde edilmesini sağlar.  Sırt deseninin ve omuz bloklarının dişli yapısı karlı zeminlerde ilave çekiş sağlar. Bunun yanı sıra özellikle silikalı sırt karışımı ve kılcal kanallı blok yapısı kullanılarak ıslak zeminde mükemmel yol tutuş sağlar.

Kış lastiği sadece karlı ve buzlu zeminlerde mi kullanılır? Kış lastikleri tüm bir kış sezonu boyunca, Ekim`de aracınıza takılıp Nisan`da çıkarılabilecek ve bu süre içerisinde kötü hava koşullarından dolayı oluşabilecek risklere karşı sizi güvenle koruyacak lastiklerdir. Dolayısıyla kış lastikleri karlı ve buzlu zeminlerde yere tutunmayı sağlayıp zorlu kış koşullarına çok mükemmel cevap verebilmektedirler. Aynı zamanda, kuru ve ıslak zeminlerde ise performanslarında herhangi bir azalma olmaksızın güvenle kullanılırlar. Islak zeminlerde ise suyu en hızlı biçimde tahliye ederek ve lastiğin yolla temasının devamlı olmasını sağlayarak aquaplaning (suda kızaklama) riskini en aza indirir.

Kış lastiklerini yaz aylarında kullanmanın sakıncaları nelerdir? Kış lastikleri yazın kullanıldığında kullanılan sırt karışımının özelliğinden dolayı diğer lastiklere oranla daha çabuk aşınır ve gürültü seviyesi artar.

Diş derinliklerinde sınırlar nedir? Diş derinliği 1.6 mm`ye düşen lastiklerin değiştirilmesi, kış mevsiminde ise diş derinliklerinin en az 4mm olmasına dikkat edilmesi gerekir. Kış lastikleri kış sezonunun bitmesiyle Mart-Nisan aylarında araçlardan çıkarılmalı ve bir sonraki sezonda kullanım için karanlık ve rutubetsiz bir ortamda saklanmalıdır. Eğer evlerin balkonlarında saklanacaksa, siyah kalın bir naylon torba içerisine konulmalıdır.

Kış lastiklerinin standart lastiklere göre avantajları nelerdir? En önemli avantajı düşük sıcaklıklarda özelliğini kaybetmeyen özel sırt karışımı ile kış koşulları için üretilmiş olmalarıdır. Ayrıca sırt desenin ve omuz bloklarının dişli yapısı karlı zeminlerde ilave çekiş sağlar. Bunun yanı sıra özellikle silikali sırt karışımı ve kılcal kanallı blok yapısı kullanılarak ıslak zeminde mükemmel yol tutuş sağlar.

Lastik kullanımı Lastik kullanımında çıkan bazı problemler ve sebepleri: - Viraj alırken ve dururken lastiklerin ötmesi: Düşük hava basıncı - Direksiyon hakimiyetinin azalması: Düşük hava basıncı, aşınmış lastik - Lastiğin omuzlarının fazla aşınması: Düşük hava basıncı, bozuk rot ayarı, standart dışı (geniş) jant kullanımı - Lastiğin tabanının ortasında aşırı aşınma, vuruntu, yalpalama: Yüksek hava basıncı, balanssızlık, jantta/mekanik aksamda ayarsızlık, standart dışı (dar) jant kullanımı - Düzensiz aşınma: Bozuk rot ayarı

PIRELLI Sürüş tavsiyeleri Bu bölüm, Pirelli teknisyenlerinin performans ve güvenlik açısından kış lastiklerinden en iyi performansı nasıl alacağınıza dair tavsiyeler içeriyor. Sakin kullanın Kar ve Buz üzerinde ani hızlanma, ani direksiyon hareketleri ve frenlemeden kaçınarak çekiş kaybını minimuma düşürebilirsiniz. 

Her zaman 4 adet kış lastiği kullanın Optimum performans ve güvenliğin sağlanması için 4 adet kış lastiğinin aynı zamanda kullanılması çok önemli ve gereklidir. Her zaman aynı markanın aynı yapıya sahip kış lastiklerini kullanın. Aynı ebatta, aynı karakteristiğe sahip sırt deseni olan kış lastiklerini aynı aksa takın. Lastiklere çivi çakılacak olması durumunda, bu uygulama her 4 lastiğe de yapılmalıdır. Doğru yük kapasitesi ve hız koduna sahip lastiklerin kullanımı için araç üreticisinin tavsiyelerine uyunuz. 

Lastik hava basınçlarını düzenli olarak kontrol edin Lastik basınçları, lastikler soğukken düzenli olarak kontrol edilmelidir. Lastik basıncındaki düzeltmeler de gene lastikler soğuk iken yapılmalıdır. Hava basınçları, araç üreticisinin önerdiği şekilde ayarlanmalıdır. +20°C hava sıcaklığında 2.0 bar olarak ölçülen lastik hava basıncı, sıcaklığın -5°C’ye düştüğünde 1.74 bar, -20°C’ye düştüğünde ise %20 düşerek 1.59 bar olarak ölçülmektedir. 

Lastiğin hız limitini kontrol edin Lastiğin yanağında belirtilmiş olan hız kodlarına dikkat edin. Opsiyonel olarak, araç üzerinde, tavsiye edilen hız kodundan daha düşük hız kodunda lastik takılmış olabilir. Bu durumda, AB yasaları hız kodundaki farklılığın araç içinde görünür şekilde belirtilmesini zorunlu kılar. 

Diş derinliklerini düzenli olarak kontrol edin Kış lastiklerinin performansı, lastik diş derinlikleri 4 mm’nin altına düşünceye kadar azalmadan devam eder. Bu diş derinliğinin altında kış lastiklerini yeterli performans göstermez. Ancak bu lastikler diş derinlikleri 1.6 mm’nin altına düşünceye kadar, gene kış aylarında yaz lastiği olarak kullanılabilir.

Dikkatli şekilde saklayın Kış lastikleri kullanılmadığı zaman, tercihen jant ile birlikte ve uygun hava basıncı ile saklanmalı ve hava basınçları düzenli olarak kontrol edilmelidir. Jant olmadan saklanması durumunda, yanakları üzerinde ve 4 adetten fazla lastik üst üste olmayacak şekilde istiflenmelidir. Kış lastikleri her 10.00/12.000 km’de ön-arka yapılarak düzenli aşınması ve daha uzun kullanım sağlanabilir.